خوشه های کسب و کار لرستان | خوشه فرش دستباف، خوشه عسل، خوشه آبزی پروری، خوشه گلیم ماشته جاجیم لرستان

بیوسکیوریتی (Biosecurity) یا امنیت زیستی: 

بیوسیکوریتی با امنیت زیستی به مجموعه اي از اقدامات پیشگیرانه گفته می شود که به منظور حفاظت از موجودات زنده در برابر مخاطرات (بیماري ها و حوادث و ...) جهت جلوگیري از ورود عوامل بیماري زا به جمعیت هدف و جلوگیري از گسترش بیماري از استخرهاي مزارع آلوده، به استخرها و مزارع همجوار انجام می شود و به عبارتی شیوه ي پیشگیرانه ي است که نقش موثري در تأمین سلامت آبزیان زنده ایفا می کند.

هدف برنامه بیوسکیوریتی در آبزي پروري شامل جلوگیري از ورود عوامل پاتوژن به محیط مزرعه،پیشگیري از بروز بیماري ها، مانیتورینگ بیماري ها، تمیز و ضدعفونی نمودن مزرعه و پیش بینی ایمنی متداول می باشد.

راه های ورود عوامل پاتوژن به مزارع:

1. آب : که می تواند به عنوان یک مخزن بیماري و انتشار عوامل بیماري زا عمل نماید و حتی آبی که جهت حمل ماهیان زنده به کار می رود می تواند منبعی از باکتري ها، انگل ها و یا سایر اجرام باشند.
2. ماهی : در استخرهاي متراکم، عوامل بیماري زا مستقیما از یک ماهی به ماهی دیگر منتقل شده و بیش از همه، خود ماهیان می توانند حاملین پاتوژن بدون علائم بیماري باشند. ماهیان بیمار و مرده مخازن عمده اي از ارگانیسم هاي بیماري زا می باشند و به همین علت جمع آوري سریع ماهیان بیمار و مرده و ضبط آنها در کوره لاشه سوز و یا دفن در چاه ضروري است.
3. حاملین : موجودات زنده اي هستند که می توانند ارگانیسم هاي بیماري زا را از یک ماهی به ماهی دیگري منتقل نمایند، انگل سخت پوست آرگولوس (شپشک ماهی)، زالوها،  پرندگان ماهی خوار و آبزي و همچنین انسان ها به عنوان حاملین انتقال پاتوژن ها به شمار می روند. 
4. ناقلین : اشیاي بی جانی هستند که بیماري را منتقل می کنند و در مزارع آبزي پروري شامل تجهیزات، سطل ها، ساچوک و لوله هاي سیفونی بوده که در صورت عدم ضدعفونی مناسب، می توانند موجب انتقال بیماری گردند.
5. خوراک : خوراک و غذاي ماهیان نیز می تواند منبعی از بیماري ها باشد. خوراک منجمد و غذاي زنده می توانند باکتري ها، انگل ها، ویروس ها و قارچ ها را منتقل نمایند. همچنین در صورتی که غذا به شیوه نامناسب انبار گردد، می تواند محتوي باکتري هاي بیماري زا و مایکوتوکسین ها گردند.

روش های جلوگیری از آلودگی:

1. کیفیت آب : یکی از مهمترین شرایط پرورش آبزیان است و اولین قدم در آغاز تلاش براي فراهم آوردن یك رابطه مناسب بین ماهی و محیط زیست است که سبب ارتقاي شرایط بهداشتی و فیزیولوژیک ماهی خواهد شد. بنابراین حفظ کیفیت آب از نظر pH ، اکسیژن محلول و درجه حرارت و ... در پیشگیري از بیماري ها حیاتی می باشد.
   
   
2. خرید تخم چشم زده، بچه ماهی و نیز ماهی از مراکز معتبر : خرید از تولید کنندگانی که مزرعه آنها عاري از آلودگی است و ارائه آزمایشات لازم و معتبر مبنی بر عدم آلودگیهاي انگلی، باکتریایی، قارچی و ویروسی و همچنین ضدعفونی تخم هاي چشم زده در مرکز تکثیر الزامی می باشد.
3. ضدعفونی آب : موجب از بین رفتن و کاهش عوامل بیماري زا شده و به طور معمول از دو تکنیک اشعه ماوراي بنفش و ازن به منظور ضدعفونی آب مزارع پرورش ماهی می توان استفاده نمود.
4. قرنطینه ماهیان تازه وارد :  فاصله زمانی لازم براي دوره قرنطینه متغیر بوده ولی معمولا مدت 30 روز را در نظر می گیرند. در مدت قرنطینه، ماهیان می بایست به دقت از نظر نشانه هاي کلینیکی بیماري پایش شوند. 
5. واکسیناسیون : استفاده از واکسن ها در ماهی های خوراکی به ویژه آزادماهیان، باهدف پیشگیری از بیماری ها، سابقه ای بیش از 95 سال داشته و اعتقاد براین است که یکی از دلایل اصلی موفقیت پرورش آزادماهیان بوده است. 

روستای عمارت یا پیر عبدالله:
عمارت، روستایی از توابع بخش مرکزي شهرستان دورود در استان لرستان است و تقریبا در فاصله 26 کیلومتري از شهرستان دورود واقع شده است. مجتمع پرورش ماهیان عمارت در طی سال هاي 1375 لغایت 1378 احداث  و کارهاي زیربنایی و نیز واگذاري آن به افراد بومی منطقه توسط شیلات استان لرستان صورت پذیرفت. این مجتمع دارای 78 مزرعه پرورشی می باشد. آب مورد نیاز این مجتمع از طریق رودخانه گهر رود (آب سبزه) که از دریاچه گهر منشعب می گردد، تامین می شود.

پیشنهاد چگونگی به کارگیری اصول بیوسکیوریتی در مجتمع عمارت:

اقدامات سخت افزاری و ایجاد تغییرات ساختاری:
1 . لایروبی کامل و اصلاح فنی کانال اصلی آبرسانی به جهت استفاده حداکثر از آب رودخانه گهر در تمام طول سال.
2 . اصلاح و مرمت کانال هاي فرعی آبرسانی داخل مجتمع.
3 . ایجاد تغییرات ساختاري در کانال هاي فرعی و نصب و تعبیه دریچه براي تنظیم آب ورودي به هر مزرعه به طوري که آب به طور مساوي در بین مزارع هر لاین و نیز لاین ها مختلف توزیع گردد. 
4 . حریم و حدود مزارع دقیقا مشخص شده و توسط دیوار و یا فنس به طور کامل از یکدیگر مجزا شوند.

5 . تعبیه حوضچه هاي کوچکی جهت به کارگیري از پمپاژ و برگشت آب براي هر مزرعه.
6 . نصب و تعبیه ترانسفورماتور جهت استفاده از برق سه فاز براي مزارعی که هنوز فاقد ترانسفورماتور هستند.
7 . استفاده از پمپ هاي برگشت آب.

8. استفاده از دستگاه هاي هوادهی.
9 . البته چنانچه امکان استفاده از اکسیژن مایع و یا دستگاه هاي اکسیژن ساز فراهم باشد می تواند تاثیرات مثبت بیشتري را به همراه داشته باشد.
10 . استفاده از لامپ هاي UV جهت ضدعفونی آب و یا استفاده از دستگاه تولید ازون.
11 . استفاده از ادوات رقم بند مناسب جهت سورتینگ ماهیان.

12 . استقرار دو نفر کارشناس شیلاتی و دامپزشک در مجتمع.
13 . احداث حوضچه هاي قرنطینه براي بچه ماهیان ورودي به مجتمع.
14 . نصب، تعبیه و به کارگیري کوره هاي لاشه سوز براي از بین بردن ماهیان بیمار و تلف شده.
15 . تعبیه چاهک هاي آهکی براي معدوم سازي و دفن بهداشتی ماهیان بیمار و تلف شده.

16. خریداري تانکرهاي مخصوص حمل و نقل بچه ماهی توسط تعاونی مجتمع.
17 . خریداري دستگاه تولید یخ ژله اي براي حمل و نقل بهداشتی ماهیان پرواري تا بازار مصرف.
18 . تعبیه و به کارگیري از وسایل ضدعفونی کننده براي کارگران و نیز افراد بازدید کننده از مزارع.
19 . تهیه لباس هاي یك بار مصرف )گان(، پاپوش، چکمه و ... براي استفاده از مهمانان بازدید کننده.
20 . مجهز شدن مزارع به وسایلی از قبیل: دماسنج، pH متر، کیت هاي اندازه گیري اکسیژن، آمونیاک،نیتریت و ... .

اقدامات نرم افزاری و ایجاد تغییرات مدیریتی:
1 . تهیه دستورالعمل بهداشتی مجتمع با همکاري ادارات کل دامپزشکی و شیلات و ملزم شدن تمامی مزارع مجتمع نسبت به رعایت و اجرایی نمودن آن.
2 . تهیه جداول مربوط به ثبت آمار و اطلاعات روزانه مزارع از قبیل: تعداد بچه ماهیان وارد شده به مزرعه و میانگین وزن آنها، میزان تلفات روزانه، میزان خوراک مصرفی، اندازه گیري دماي آب به صورت هفتگی، اندازه گیري میزان اکسیژن محلول در آب علی الخصوص در زمان هایی که تراکم یا بیومس مزرعه افزایش می یابد.
3 . انجام زیست سنجی مستمر به صورت هر دو هفته یا 20 روز.
4 . کلیه کارهاي مربوط به مجتمع از قبیل: خریداري خوراک و بچه ماهی، فروش ماهیان، خریداري دارو، مواد شیمیایی براي ضدعفونی، مواد معدنی و ویتامینه و ... با هماهنگی تعاونی مجتمع صورت پذیرد.
5 . تهیه بچه ماهیان مورد نیاز کل مجتمع از مراکز تکثیر و حدواسط منطقه و یا از مزارعی که دارای مجوزهاي لازمه بوده و به لحاظ بهداشتی مورد تایید دامپزشکی باشند. همچنین به لحاظ کیفی نیز عالی و در برابر عوامل بیماري زا مقاوم باشند.
6 . ایجاد حوضچه هایی براي قرنطینه کردن بچه ماهیان منتقل شده به مجتمع.

7 . تلفات هر مزرعه به صورت جداگانه جمع آوري شده و در چاهک هاي آهکی به صورت بهداشتی مدفون شوند.
9 . از تردد احشام و حیوانات وحشی مثل سگ ها در داخل مجتمع جلوگیري گردد.

10 . از تردد غیر ضروري افراد در داخل مجتمع جلوگیري شود.
12 . کلیه لوازم مورد استفاده در داخل هر مزرعه از قبیل: ساچوک، رقم بند و ... به عنوان لوازم متعلق به همان مزرعه تلقی شده و بایستی از قرض دادن و قرض گرفتن این وسایل جدا خودداري به عمل آید.
13 . کلیه لوازم مورد استفاده در مزرعه به صورت مدام با مواد ضدعفونی مناسب ضدعفونی شوند.
14 . رعایت مسائل بهداشت شخصی از سوي کلیه کارگران و مدیران مزارع الزامی می باشد.

15 . استفاده هر نوع دارو به عنوان درمان ماهیان به صورت خودسرانه جدا خود داري شود.
16 . تامین نیازهاي حیاتی ماهی از قبیل اکسیژن بسیار ضروري است که می توان با استفاده از تجهیزات هوادهی اکسیژن مورد نیاز را تامین نمود.
17 . رعایت تراکم مجاز نگهداري ماهیان می تواند کمک موثري در پیشگیري و درمان موثر ماهیان بیمار باشد.
18 . کارشناسان شیلاتی و دامپزشک مستقر در مجتمع به صورت منظم و مستمر از کل مجتمع بازدید به عمل آورند.

19 . در پایان هر دوره پرورش، تجزیه و تحلیل اطلاعات ثبت شده در مزرعه توسط کارشناسان شیلاتی جهت دستیابی به نقاط ضعف و قوت کار.

20 . انجام تغییرات سازه اي در حوضچه ها و نیز نصب و به کارگیري تجهیزات و دستگاه های مورد نیاز از قبیل: دستگاه هاي هوادهی، پمپ هاي برگشت آب، درام فیلتر، ازون ساز یا لامپ هاي UV و ... .